Ułatwienia dla przedsiębiorców działających jako S24

W dniu 1 kwietnia 2016 roku zaczynają obowiązywać kolejne już ułatwienia dla przedsiębiorców działających jako S24, związane z postępującą informatyzacją procesu zakładania spółek prawa handlowego oraz dokonywania zmian w umowach tych spółek.

Warto przypomnieć, że od 1 stycznia 2012 r. w trybie internetowym przez system teleinformatyczny Ministerstwa Sprawiedliwości  mogą być zakładane spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zaś od 15 stycznia 2015 r. w takiej samej formule mogą być tworzone także spółki jawne oraz spółki komandytowe. Spółki te są zakładane z wykorzystaniem wzorca umowy, przy czym w części zapisów przedsiębiorca może wybrać jeden z alternatywnych redakcji danego zapisu – są to tzw. postanowienia zmienne umowy.
Joanna Mizińska biznes i prawo

W odniesieniu do takich spółek mówi się o tzw. S-24.  Szerzej na ten temat można poczytać na portalu LexAgit.pl.

Począwszy od 1 kwietnia 2016 r. obowiązywać zaczęły kolejne ułatwienia  dla przedsiębiorców. Od tego dnia system teleinformatyczny Ministerstwa Sprawiedliwości służyć będzie nie tylko zakładającym nowe S24 ale także tym, którzy chcą dokonać zmian w umowach spółek.  Pamiętać jednak należy, że wszelkie ułatwienia dotyczą wyłącznie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, jawnych lub komandytowych, których umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca i co więcej, umowa taka przez cały ten czas nie została zmieniona w tradycyjny sposób.

Nowe możliwości jakie obowiązują w odniesieniu do S24 od dnia 1 kwietnia 2016 roku to:

  • W odniesieniu do spółki jawnej i komandytowej – możliwość przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na podmiot trzeci (art. 10 4 i § 5 KSH).

Oświadczenia zbywcy i nabywcy wymagają w takiej sytuacji opatrzenia bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

  • wprowadzenie zmian do umowy spółki jawnej lub komandytowej w zakresie tzw. postanowień zmiennych, przy wykorzystaniu wzorca uchwały zmieniającej umowę spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym (nowe art. 231 4 i art. 1061§ 4 K.s.h.).

Jeżeli umowa nie jest zmieniana przy wykorzystaniu wzorca uchwały, zmiana następuje przez sporządzenie nowego tekstu umowy spółki.

  • podjęcie uchwał dotyczących zmiany adresu spółki i złożenie w tym zakresie wniosku o wpis do KRS (art. 401 i art. 103 § 2 KSH);
  • podjęcie uchwał o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i złożenie w tym zakresie wniosku o wpis do KRS (art. 401i art. 103 § 2 KSH),
  • podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki (art. 58 § 2 i art. 103 § 2 KSH)

Podjęcie uchwały przy wykorzystaniu wzorca uchwały wymaga wypełnienia formularza uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym i opatrzenia uchwały bezpiecznymi podpisami elektronicznymi weryfikowanymi przy pomocy ważnych kwalifikowanych certyfikatów albo podpisami potwierdzonymi profilem zaufanym ePUAP. Uchwała taka jest równoważna z uchwałą w formie pisemnej

  • podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, przy czym w odniesieniu do podwyższenia dokonano przy użyciu wzorca uchwały zmieniającej umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kapitał może być pokryty tylko gotówką. W razie gdy spółka chce podwyższyć kapitał wkładami niepieniężnymi (aport) konieczne jest dokonanie stosownych zmian w formie aktu notarialnego).
  • Sprzedaż udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością – przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym. Oświadczenia zbywcy i nabywcy opatrzone powinny być bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.
  • Podjęcie uchwały o ustanowieniu prokury. W takim przypadku wniosek o wpis do rejestru składany jest za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
  • Podjęcie uchwały o zmianie adresu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zawartej przy wykorzystaniu wzorca. W takim przypadku wniosek o wpis do rejestru składany jest za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
  • Zmiana umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w zakresie postanowień zmiennych umowy.

Nowelizacja umożliwia podjęcie uchwały wspólników w systemie teleinformatycznym przy wykorzystaniu wzorców uchwał. Uchwała o zmianie umowy spółki z o.o. podejmowana przy wykorzystaniu wzorca uchwały jest równoważna z uchwałą podejmowaną w tradycyjny sposób i wymagającą umieszczenia w protokole sporządzonym przez notariusza

Dokonanie każdej z wyżej wymienionych czynności wymaga opatrzenia bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

Kierunek tych zmian oceniać należy pozytywnie – są one odpowiedzią na potrzeby obrotu, związane z koniecznością uproszczenia i odformalizowania procedury. Czas pokaże jak wyglądać to będzie w praktyce.

Joanna Mizińska

Umowa inwestycyjna – nie taki diabeł straszny jak go malują

Każdy startup wraz ze swoim rozwojem z czasem potrzebuje dofinansowania. Pojawia się więc wówczas potrzeba dokapitalizowania, a więc potrzeba znalezienia inwestora. Kiedy pojawi się inwestor konieczne staje się wynegocjowanie z nim umowy. Taka umowa to nic innego jak Umowa inwestycyjna. Brzmi to bardzo skomplikowanie – ale czy w istocie tak jest?

po co przekształcać jednosobową działalność w spółkę

Przedmiot Inwestycji

Zasadnicza część umowy inwestycyjnej dotyczy tego w jaki sposób ma przebiegać inwestycja – a więc czy inwestor nabywa nowo emitowane udziały/ akcje, czy nabywa część od dotychczasowych właścicieli, jak wyglądać będzie docelowa struktura własnościowa i w jaki sposób strony będą do niej dochodziły. Umowa Inwestycyjna reguluje także sposób funkcjonowania spółki po wejściu do niej inwestora, jak wyglądają kompetencje władz, a także – co istotne z punktu widzenia inwestora – zasady wyjścia ze Spółki, zakaz konkurencji, czy zasady zbywania akcji/udziałów do momentu wyjścia.

Warunki Inwestycji oraz tzw. zamknięcie

Umowa inwestycyjna powinna regulować też warunki, od zaistnienia których inwestor zwykle uzależnia swoje „wejście” do spółki. Warunkiem może być np. zmiana umowy spółki czy statutu (a w zasadzie jej rejestracja) w zakresie gwarantującym określone prawa inwestorowi, czy np. rejestracja podwyższenia kapitału zakładowego o emisje kierowaną do inwestora, czy wreszcie przedstawienie określonej dokumentacji finansowej, zaświadczeń (np. zaświadczeń o niezaleganiu z podatkami i ZUS). Bardzo często zamknięcie transakcji i rzeczywiste dokapitalizowanie spółki może być uzależnione od tzw. Satysfakcjonującego wyniku due dilligence, czyli audytu. Pamiętać należy, że wszystkie warunki zawieszające całej transakcji powinny zostać opisane możliwie najbardziej precyzyjnie. Należy przy tym unikać wyrażeń nieostrych, które w praktyce mogą powodować wątpliwości, a w konsekwencji stawiać pod znakiem zapytania dojście transakcji do skutku.

Zamknięcie

Zamknięcie to dzień, który następuje zwykle już po podpisaniu umowy inwestycyjnej i ma miejsce wówczas, gdy spełni się ostatni z zastrzeżonych warunków zawieszających.  W dniu zamknięcia inwestor obejmuje udziały/ akcje a także w tym dniu albo dokonywana jest wpłata środków lub też środki wpłacone przy zawarciu umowy inwestycyjnej zostają zwolnione z rachunku bankowego specjalnego przeznaczenia. W tym dniu też zwykle następują zmiany osobowe w zarządzie czy Radzie Nadzorczej wynikające z ustaleń z Inwestorem.

Funkcjonowanie Spółki do dnia Zamknięcia

Pamiętajmy, że umowa inwestycyjna winna regulować zasady powadzenia spraw spółki od dnia podpisania umowy inwestycyjnie do dnia Zamknięcia. Zwykle ten czasokres między tymi datami może obejmować kilka miesięcy, stąd niezmiernie istotne jest to, w jakich zakresach dotychczasowy zarząd może działać na dotychczasowych zasadach a w jakim zakresie jest ograniczony zapisami umowy inwestycyjnej i musi np. uzyskać zgodę inwestora na podjęcie pewnych działań. Zwykle ogranicza się zarząd w podejmowaniu decyzji dotyczących zawierania np. nowych umów przekraczających zakres zwykłego zarządu, zaciągania istotnych zobowiązań czy wyzbywania się istotnych składników majątku.

Funkcjonowanie spółki po dniu Zamknięcia

Po dniu Zamknięcia spółka funkcjonuje zgodnie z zasadami wskazanymi w umowie inwestycyjnej i w zmienionej umowie spółki czy statucie (w zależności od rodzaju spółki). Zwykle w spółkach z udziałem inwestora finansowego zarząd pozostaje w dotychczasowym składzie  osobowym – inwestor finansowy inwestując swój kapitał w spółkę jest zwykle przekonany zwykle o tym, że dotychczasowi zarządzający są ludźmi na właściwym miejscu. Czasami zdarza się (zwłaszcza w odniesieniu do mniejszych podmiotów), że inwestor chce dokooptować do zarządu swojego przedstawiciela, który ma także pełnić funkcję dyrektora finansowego. Inwestor natomiast chce mieć wpływ na funkcjonowanie spółki poprzez swój udział w radzie nadzorczej. Bardzo ważne jest więc już na etapie negocjowania umowy inwestycyjnej zastanowienie się w jakim zakresie kompetencje Rady Nadzorczej mają ograniczać kompetencje Zarządu. Nie można doprowadzić do sytuacji, w której duża ilość decyzji wymagać będzie zgody Rady nadzorczej gdyż w takim wypadku może dojść do całkowitego paraliży Spółki.

Wyjście

Wyjście to kolejny ważny element, który szczegółowo jest regulowany w zapisach umowy inwestycyjnej. Zasady wyjścia – w konsekwencji zawarcia umowy inwestycyjnej –  są także często wprowadzane do zapisów umowy spółki/statutu.

Po pierwsze inwestor dąży do określenia na jaki okres czasu jest dokonywana inwestycja w Spółkę, np. 5 lat. Po tym okresie czasu Inwestor jest zainteresowany otrzymaniem zwrotu zaangażowanego kapitału, z zakładaną stopa zwrotu. Przy mniejszych Spółkach często inwestorzy dążą do zagwarantowania im określonej stopy zwrotu (IRR).

Dodatkowo bardzo często w umowach inwestycyjnych pojawiają się prawa związane ze zbywaniem akcji czy udziałów takie jak:

  • Prawo pierwszej oferty (right of first offer)
  • Tag-along right
  • Drag – along right
  • Opcje put/call

Prawo pierwszej oferty

Umowa inwestycyjna może przyznawać określonym wspólnikom/akcjonariuszom prawo do tego, by w razie gdy inwestor podejmie decyzję o wyjściu ze spółki by do tych wspólników wystąpił z taką informacją, a wówczas mają oni prawo do złożenia inwestorowi pierwszej oferty. Czym innym – jeśli chodzi o aspekty prawne – jest prawo pierwszeństwa, tym niemniej cel obu instytucji jest podobny – pierwszeństwo w nabyciu udziałów/akcji przeznaczonych do zbycia mają dotychczasowi akcjonariusze/wspólnicy.

Tag along right – tzw. prawo przyłączenia

Umowa inwestycyjna może przewidywać, że w razie podjęcia przez inwestora zamiaru sprzedaży akcji/udziałów w spółce pozostali akcjonariusze/udziałowcy mają prawo do przyłączenia się do takiej sprzedaży, na takich samych warunkach na jakich sprzedaje swój pakiet inwestor. Decyzja o przyłączeniu się do sprzedaży, jest prawem (a nie obowiązkiem) tych pozostałych akcjonariuszy.

Drag along right – zwane także prawem przyciągnięcia

Inwestor może także wynegocjować sobie tzw. drag along right. Oznacza to nic innego jak prawo żądania przez inwestora od pozostałych wspólników/ akcjonariuszy, by ci sprzedali wszystkie lub część należących do nich akcji/udziałów w spółce po cenie i na warunkach na jakich wychodzi inwestor podmiotowi, któremu swoje akcje/udziały zbywa inwestor. Pamiętać należy, że jest to prawo inwestora, któremu odpowiada obowiązek wspólników do przyłączenia się do takiej sprzedaży. Ważne pozostaje to, jak takie zapisy zostają opisane w umowie inwestycyjnej.

Opcje put

W umowach inwestycyjnych bardzo często korzysta się z instytucji opcji. Opcja put to opcja sprzedaży i oznacza prawo jednej strony do zażądania od drugiej, by ta odkupiła jej udziały/ akcje po określonej cenie. Prawo polskie nie zna konstrukcji opcji, więc opcję tą wprowadza się do umów inwestycyjnych korzystając z instytucji znanych polskiemu kodeksowi cywilnemu np. umów zobowiązujących. Ważne jest to jak taka opcja zostanie skonstruowana oraz to, w jakich warunkach strona uprzywilejowana może z niej skorzystać.

Opcje call

Opcja call to opcja sprzedaży, czyli prawo żądania przez jedną stronę, by druga odsprzedała jej posiadane udziały za cenę i na warunkach uregulowanych w umowie inwestycyjnej. W tym wypadku szczególnie ważne pozostaje prawidłowe zredagowanie zapisów odnoszących się do opcji.

Umowa inwestycyjna to pojęcie bardzo rozległe, przekraczające ramy jednego wpisu. Jedno jest pewne – bez względu na to z jakim startupem mamy do czynienia i na jakim etapie rozwoju – zapisy umowy inwestycyjnej chroniące interesu obu stron mogą okazać się kluczowe dla satysfakcjonującego prowadzenia spółki.  Warto więc redagować ją w sposób precyzyjny, tak by w przyszłości nie dochodziło do wątpliwości interpretacyjnych.

Joanna Mizińska

Jaki ZUS płacą członkowie zarządu spółki kapitałowej – samozatrudnienie i kontrakt menadżerski

źródło: www.sn.plW dniu dzisiejszym, tj. 17 czerwca 2015 roku, Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę ważną dla osób pełniących funkcje w zarządach spółek kapitałowych (sygn. III UZP 2/15).

W ocenie Sądu Najwyższego „menedżerowie spółek kapitałowych podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu kontraktów menedżerskich, a nie z tytułu „samozatrudnienia”. czytaj dalej …

Kiedy wygasa mandat członka zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością ?

biznesiprawo o prawie dla przedsiębiorcówKodeks spółek handlowych posługuje się dwoma pojęciami: „kadencja” oraz „mandat”. Oba pojęcia –co nie powinno nikogo dziwić – są przedmiotem licznych sporów i rozbieżności w doktrynie prawniczej. Zdumiewające jest to, jak różne są w tym zakresie poglądy, z drugiej strony zastanawia to, dlaczego ciągle doktryna nie wypracowała w tym zakresie jednolitego stanowiska. Zgadzam się w tym zakresie z postulatem, że z uwagi na praktyczny wymiar tego problemu oraz bezpieczeństwo obrotu należałoby uzgodnić wspólne stanowisko i doprecyzować w tym zakresie przepisy. Problem natomiast, wbrew pozorom, jest istotny dla praktyki. Niewłaściwe oznaczenie momentu, w którym ustaje mandat członka zarządu może skutkować ryzykiem podnoszenia zarzutu o nieważności czynności prawnych dokonanych przez taka osobę. Pamiętajmy, że domniemanie prawdziwości wpisu w KRS chroni wyłącznie osobę trzecią dokonującą czynności z członkiem zarządu wpisanym do KRS. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by taka osoba podniosła zarzut nieważności zawartej umowy. W mojej ocenie ryzyko takich jest duże, a swobodne przyjmowanie jednej lub drugiej koncepcji skrajnie niezrozumiałe.

czytaj dalej …

Czy można ustanowić prokurę łączną niewłaściwą?

odpowiedzialność członków zarządu Sposób reprezentowania przedsiębiorcy to jeden z istotnych czynników wpływających na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. W dniu 30 stycznia 2015 roku zapadła bardzo istotne dla spółek uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego odnosząca się do tematyki prokury niewłaściwej. Istotność w/w orzeczenia dla praktyki jest ogromna.

Na pytanie:

„czy możliwy jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, w rubryce Prokurenci, jednego, prokurenta z jednoczesnym zastrzeżeniem, że może on działać tylko łącznie z członkiem zarządu spółki?”

Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów w sprawie do sygn. III CZP 34/14 orzekł – odmiennie niż wcześniej w składzie 3 sędziów w 2001 roku-, iż:

„niedopuszczalny jest wpis do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym jednego prokurenta z zastrzeżeniem, że może on działać tylko łącznie z członkiem zarządu”.

Co to jest prokura niewłaściwa? czytaj dalej …

Jakich informacji może żądać akcjonariusz od spółki? – czyli prawa akcjonariusza

prawa akcjonariusza joanna mizińska Spółka akcyjna to najbardziej „czysta” postać spółki kapitałowej, wszelkie więc uprawnienia wspólników związane z ich osobistą kontrolą nad spółką są zminimalizowane. Pamiętajmy, że w spółce akcyjnej obligatoryjnie występuje rada nadzorcza, a więc organ spółki, który posiada uprawnienia kontrolne. Tym bardziej więc uprawnienia akcjonariuszy do badania spraw spółki i uzyskiwania informacji dotyczących spółki są ograniczone.

Akcjonariusze zaś zgodnie z art. 20 Kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.) mają być traktowani jednakowo w takich samych okolicznościach, co oznacza również równy dostęp do informacji.

Jakich więc informacji i kiedy mogą domagać się poszczególnie akcjonariusze od zarządu spółki?

Akcjonariusze nie mogą w sposób nieograniczony kontrolować spółki akcyjnej. Prawo akcjonariusza do informacji może być realizowane zgodnie z kodeksem spółek handlowych w następujących zakresach:

czytaj dalej …

Jednoosobowa spółka komandytowo akcyjna – co to takiego ?

JM_SKASpółka komandytowo- akcyjna to taka spółka osobowa, w której występują dwie grupy wspólników:

1)      akcjonariusze – nie odpowiadający za zobowiązania spółki wobec wierzycieli;

2)      komplementariusze – podmioty prowadzące sprawy spółki i odpowiadający z tego tytułu za zobowiązania spółki wobec wierzycieli.

Czasami w praktyce pojawia się pytanie czy dopuszczalne jest założenie spółki komandytowo akcyjnie (SKA) w taki sposób, by ten sam podmiot występował jako akcjonariusz i jako komplementariusz.  Innymi słowy, czy założyć SKA może jeden podmiot, który obejmie akcje i pokryje kapitał i który prowadził będzie sprawy spółki i odpowiadał wobec wierzycieli bez ograniczeń?

Przekształcenie jednoosobowej działalności – czyli co w razie sprzedaży firmy i jak zapewnić sukcesję firmy rodzinnej

Wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą bardzo często w rozmowie o tym, czy nie przekształcić się w spółkę pyta mnie „a po co?”. Faktycznie, pytanie to z punktu widzenia przedsiębiorcy zdaje się być bardzo istotne, o ile nie najistotniejsze.

A więc odpowiedzmy na pytanie dlaczego warto jest przekształcić jednoosobową działalność w spółkę ?

O zaletach przekształcenia z punktu widzenia ograniczenia odpowiedzialności za długi i zobowiązania związane z prowadzoną działalnością pisałam już TUTAJ

Kiedy przedawnia się roszczenie członka Rady Nadzorczej o zapłatę wynagrodzenia?

źródło: www.sn.plZagadnieniem tym zajmował się ostatnio Sąd najwyższy w sprawie o sygnaturze III CZP 104/13.

Wynagrodzenie dla członka Rady Nadzorczej spółki prawa handlowego nie jest obligatoryjne. Zgodnie z przepisem art. 392 § 1 k.s.h. ono może (choć nie musi) zostać przyznane członkowi Rady Nadzorczej, albo w statucie albo uchwałą Walnego Zgromadzenia.

Powstaje pytanie co się dzieje, gdy z jakiś przyczyn nie jest ono wypłacane na bieżąco? W jakim terminie takie roszczenie ulega przedawnieniu? czytaj dalej …

NDA – co to jest i dlaczego spółka winna taka umowę podpisać ?

biznesi prawo umowa o zachowaniu poufnociNDA to nic innego jak umowa o zachowaniu poufności (ang. non – disclosure agreement). Zarząd spółki winien podpisać taka umowę przed każdym udostepnieniem dokumentacji spółki podmiotom trzecim.

czytaj dalej …